“Đánh cho Mỹ cút…”

Thứ hai - 19/04/2021 20:21

Những ngày tháng Tư này, tôi lại nhớ đến thơ chúc Tết của Bác Hồ cách đây hơn nửa thế kỷ. Những bài thơ ngắn gọn, súc tích đi vào lòng người - già trẻ, gái trai - khắp mọi miền đất nước ngay sau khi Đài tiếng nói Việt Nam hay báo Nhân dân công bố.

Có bài là lời khen ngợi, động viên đồng bào, chiến sỹ cả nước:

- Chống Mỹ hai miền đều đánh giỏi,
Tin mừng thắng trận nở như hoa!

Có bài như một lời hiệu triệu, đồng thời là niềm tin tất thắng:

- Nam Bắc thi đua đánh giặc Mỹ,
Tiến lên! Toàn thắng ắt về ta!

Những vần thơ như thế của Bác truyền cảm hứng cho cả dân tộc vượt lên gian khó hy sinh, biến khát vọng giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước thành hiện thực.

Mùa xuân năm Kỷ Dậu 1969 là mùa xuân cuối cùng của Bác. Thời điểm đó, cách mạng hai miền vừa trải qua một năm chiến đấu ác liệt, nhiều mất mát hy sinh. Thơ mừng xuân năm ấy của Bác dường như cũng mang âm hưởng mới, đầy tính dự báo chiến lược và niềm tin tất thắng của dân tộc trong cuộc đụng đầu lịch sử với đế quốc Mỹ:

Năm qua thắng lợi vẻ vang,
Năm nay tiền tuyến chắc càng thắng to.
Vì độc lập, vì tự do,
Đánh cho Mỹ cút, đánh cho ngụy nhào.
Tiến lên! Chiến sỹ, đồng bào,
Bắc - Nam sum họp, xuân nào vui hơn!

Mừng xuân nhưng không chỉ riêng cho xuân 1969 mà dường như là cho cả tương lai – một tương lai rất gần của cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Và lịch sử đã minh chứng điều đó. Bốn năm sau, người lính Mỹ cuối cùng phải rút khỏi Việt Nam theo Hiệp định Paris, chấm dứt sự hiện diện của quân đội Mỹ tại Miền Nam Việt Nam. Và rồi chỉ hai năm sau khi Mỹ rút quân, trưa 30-4 năm 1975, năm cánh quân Giải phóng thần tốc như vũ bão, “quét phăng những rác bùn ứ đọng” (Tố Hữu, Việt Nam, máu và hoa), hội tụ ở điểm hẹn lịch sử: Dinh tổng thống chính quyền Sài Gòn, kết thúc 30 năm đằng đẵng chiến tranh giải phóng dân tộc, thực hiện trọn vẹn di nguyện của Bác: “Đánh cho Mỹ cút, đánh cho ngụy nhào” để “Bắc Nam sum họp, xuân nào vui hơn”.

Tôi cứ ngẫm mãi vế trước của câu “Đánh cho Mỹ cút, đánh cho ngụy nhào”.

“Đánh cho Mỹ cút” không bó hẹp trong ý nghĩa của lời thơ mừng xuân. Nó là tư tưởng chỉ đạo chiến lược cho toàn Đảng, toàn quân và toàn dân ta trong cuộc chiến không cân sức; là dự báo chính xác tương lai của cuộc kháng chiến; là sự khiêm nhường, nhân văn của một dân tộc trước kẻ xâm lược. Còn mong muốn nào hơn khi kẻ thù cách chúng ta nửa vòng trái đất với tiềm lực kinh tế, quân sự hàng đầu thế giới, được cho là “sen đầm quốc tế”, bị nhân dân Việt Nam đánh bại phải cút về nước. Giữ thể diện cho kẻ khổng lồ bại trận là một tầm nhìn sáng suốt, sâu sắc, thấu cả tương lai của Hồ Chí Minh, để rồi hai mươi năm sau Đại thắng mùa Xuân 1975, chúng ta đã bình thường hóa quan hệ Việt - Mỹ, mở ra một chương mới trong lịch sử bang giao giữa hai nước.

Lại nhớ bài học lịch sử gần sáu trăm năm trước. Sau khi liên tiếp bị nghĩa quân Lam Sơn đánh cho tan tác, Vương Thông – tướng chỉ huy quân cuồng Minh hung bạo - buộc phải chấp nhận thất bại. Lê Lợi – linh hồn của cuộc kháng chiến - “thể lòng trời” mở đường hiếu sinh cho quân xâm lược, không chỉ tha cho chúng tội chết mà còn cấp thuyền, cấp ngựa để chúng mau mau cút khỏi Đại Việt. Suy cho cùng, bảo toàn bờ cõi Tổ quốc trước thế lực xâm lăng mới là chiến công vĩ đại nhất của mọi cuộc chiến tranh giữ nước. Ở vị thế địa chính trị rất đặc biệt của Việt Nam, thời nào cũng thế, tránh cho đất nước thoát cảnh binh đao, “để nhân dân nghỉ sức” (nhi dục dân chi đắc tức – Bình Ngô đại cáo của Nguyễn Trãi, bản dịch của Ngô Tất Tố) luôn là gánh nặng mà dân tộc đặt lên vai người lãnh đạo cao nhất của chế độ.

Lịch sử là dòng chảy bất tận. Lê Lợi, Nguyễn Trãi, Hồ Chí Minh và biết bao anh hùng dân tộc khác đã dựng nên những mốc son chói lọi trong dòng chảy muôn đời ấy của Đất nước - Nhân dân.

30-4-1975 là một mốc son như thế.

Tháng Tư, 2021
Nguyễn Duy Xuân