Người tỉnh, người huyện

Thứ ba - 22/07/2025 03:51

Thôi. Âu cũng là cái số ở đời. Chả được làm người của huyện, của tỉnh, của trung ương thì ráng mần người tử tế cho con cháu có chút đỉnh mà khoe với thiên hạ rằng: cha - bố - ông nhà mình, kể cũng được đấy. Khà khà.

1.
Hôm rồi xuống huyện thăm vợ chồng chú thím. Chào hỏi xong, thím khoe:
- Chú mày vừa có lộc to đấy.
- Thế ạ. Cháu chúc mừng chú thím! À mà thím ơi, bật mí cho cháu biết lộc gì được không ạ?
Bà thím nhìn trước ngó sau như sợ ai nghe thấy, giọng nhẹ hẳn:
- Chú cháu là người của huyện đấy. Mai sau mà có đi gặp các cụ là được đưa về nghĩa trang huyện. Thím cũng được ké một suất. Rứa là yên một việc lớn cuối đời rồi cháu nạ.
- Nhưng mà từ đây đến nghĩa trang huyện xa lắm, cả chục cây số cơ. Sao không ở nghĩa trang làng cho gần ạ?
Bà thím vội cắt lời:
- Nghĩa trang làng thì nói mần chi. Mà có phải ai cũng được vô đó nằm mô. Chú mày cả đời phấn đấu hy sinh đấy!
- Dạ! Thì là cháu nói vậy thôi chứ được vô đó mà nằm là danh giá cho cả gia tộc nhà mình rồi, phải không ạ.
Mặt thím bỗng tươi như hoa, trên môi một nụ cười mãn nguyện:
- Chơ răng nựa.

2.
Tháng trước đi khám bệnh, tình cờ gặp ông bạn cùng học trường làng ngày xưa. Hồi ấy hai đứa chung một lớp. Tốt nghiệp cấp 2, tôi lên cấp 3 học tiếp rồi vào đại học, rồi đi dạy. Đời cứ bình bình như lục bình trôi sông. Còn hắn thì phải nghỉ học ở nhà giúp ông bà bô việc đồng áng, mấy năm sau đi làm công nhân. Đời hắn từ đó, cứ như có phép màu. Tuy vất vả mấy năm đầu mần “cu li” nhưng rồi đường công danh của hắn bỗng dưng như diều gặp gió. Cho đến trước lúc nghỉ hưu, hắn đã là cán bộ to trên tỉnh, hưởng phụ cấp chức vụ “không phết chín”. Hồi đương chức, mỗi lần về làng thì thôi rồi, cái sự oách của hắn thì cả xóm chả ai mà bì cho được.
Tới sảnh đường khu khám, đang lơ ngơ nhìn ngược ngó xuôi thì bỗng gặp hắn.
- Ơ, ông cũng đi khám à? Tôi lấy làm ngạc nhiên hỏi.
- Ờ, sao cậu lại hỏi thế?
- Thì… mình nghĩ người như ông là không bao giờ cần đến bệnh viện. Mà này, ông đã bốc số chưa?
Thằng bạn nhìn tôi tròn mắt:
- Cậu nói gì cơ?
- Là bốc số thứ tự ấy.
- À, chuyện đó thì nhường cho cậu.
- Thế ông quen ai ở đây à?
Thằng bạn nhìn mình, cười khẩy:
- Không! Tớ bên khu trung cao cơ. Chỉ cần thoáng thấy mặt là họ đã phải lo chào mời rồi, đâu mà phải bốc với biếc gì.
- Ông ghê nhỉ.
- Chuyện. Tớ là người của tỉnh mà!
- Ơ, thì tôi cũng là người của tỉnh đây!
- Tỉnh gì? Dân tỉnh thì có. Tớ là người của tỉnh… tỉnh ủy (hắn nhấn dài tiếng ủy), cậu hiểu chưa?
Đến lượt tôi tròn mắt. Ờ ờ, tớ… tớ hiểu… hiểu rồi.

3.
Khám bệnh xong, trên đường về nhà, nghĩ mông lung bao chuyện. Ôi! Tội nghiệp cái thằng tôi. Cả đời hy sinh phấn đấu mà chả được tí chức tước chi cho ra hồn. Có lẽ chức to nhất khi đương nhiệm của tôi là đôi ba lần được làm giám thị 1, thế mà đã thấy sướng rơn như người trúng số. Làm anh phó thường dân, để đến khi hạ cánh an toàn cho nó nhẹ nhõm. Rồi mai đây về với tiên tổ, ba tấc đất vùi xuống nào có hơn gì nhau, thế là xong một kiếp nhân sinh.
Thôi. Âu cũng là cái số ở đời. Chả được làm người của huyện, của tỉnh, của trung ương thì ráng mần người tử tế cho con cháu có chút đỉnh mà khoe với thiên hạ rằng: cha - bố - ông nhà mình, kể cũng được đấy. Khà khà.
16/7/2023

Nguyễn Duy Xuân