Chiếc áo rừng ngày càng hẹp đi. Con cháu chúng ta rồi sẽ trách cha ông nhiều lắm. Vì chúng sinh ra và lớn lên ở Tây Nguyên mà chẳng thấy rừng đâu.
Bài thơ Đắc Buk So tôi viết trong một lần đến địa danh này ở gần biên giới Việt Nam – Cam-pu-chia, cách Buôn Ma Thuột khoảng 150km. Ở đó có những thầy cô giáo (là học trò cũ của tôi) đã cống hiến cả tuổi xuân của mình vì sự nghiệp giáo dục ở Tây Nguyên. Trong bữa cơm đạm bạc vùng sâu, vùng xa mừng thầy giáo cũ về thăm, có cả rượu “quốc lủi” mà các em tự nấu, rượu thì để người dùng, còn bã thì nuôi heo, cải thiện đời sống. Mọi thứ ở đây gần như tự cung tự cấp. Hôm ấy, tôi cao hứng đọc bài thơ này và có hứa là sẽ về thăm lại Đắc Buk So lần nữa, sẽ nâng chén rượu nồng này hàn huyên.
Nhưng rồi đến hôm nay, đúng bốn năm đã trôi qua, lời hứa ấy vẫn chưa thực hiện được.
Hồi tôi mới vào Tây Nguyên công tác, rừng còn bao phủ khắp nơi, mênh mông. Bây giờ, đi từ Gia Lai, qua Đắc Lắc, Đắc Nông, Bình Phước dọc theo quốc lộ 14, du khách không khỏi ngạc nhiên vì rừng đã bị biến mất, thay vào đó là những rẫy cà phê, những đồi trọc...
Thế mà khi vào Đắc Buk So, trên đoạn đường khoảng 15km, tôi bỗng thấy những cánh rừng bạt ngàn. Tuy nhiên, cũng không khó để nhận ra trên cái nền xanh trải dài của thiên nhiên ấy, một vài vạt đất đỏ mà người ta vừa phát quang để làm rẫy. Nó giống như những vết thương loét ra trên cơ thể của rừng hay như những mảnh rách toạc trên chiếc áo xanh của thiên nhiên. Bốn năm rồi không biết chiếc áo thiên nhiên ấy có bị xé thêm nữa không. Có thể lắm vì ở đó mới lập thành huyện mới, huyện Tuy Đức. Lại xây dựng, lại di dân, lập làng... Chiếc áo rừng ngày càng hẹp đi. Con cháu chúng ta rồi sẽ trách cha ông nhiều lắm. Vì chúng sinh ra và lớn lên ở Tây Nguyên mà chẳng thấy rừng đâu.
Tản mạn đôi chút. Cũng là để các bạn hiểu thêm xuất xứ của một bài thơ.
Buôn Ma Thuột, 20-7-2009
ĐẮK BUK SO
- Đắk Buk So ở giữa rừng
Không đi không biết, không đừng phải đi.
Đồi cao cỏ mọc xanh rì
Còn in dấu vết xích xe quân thù
Núi cao xa khuất mây mù
Rừng xanh tít tắp một màu tươi xanh
Thác Buk So trắng mặt duềnh
Nét xưa hoang dã bồng bềnh khói sương.
Người Buk So thật dễ thương
Ra về lòng lại vấn vương trong lòng
- Ai về ai có nhớ không
Câu thơ còn đó, rượu nồng đợi ai? Đắk Buk So - 12-7-2005
Nguyễn Duy Xuân
CHẤT LIỆU VĂN HOÁ DÂN GIAN TRONG BÀI THƠ “ĐẤT NƯỚC” CỦA NGUYỄN KHOA ĐIỀM
Luận về địa không, địa kiếp
Một số thuật ngữ thường dùng trong tử vi
NHỮNG THÀNH NGỮ CÓ XUẤT XỨ TỪ THƠ CỔ ĐIỂN VÀ ĐIỂN CỐ (Kì 5)
Đến với bài thơ "Gửi Mẹ" của Lưu Quang Vũ
HAI BÀI THƠ TÌNH CỦA LÝ BẠCH (701 - 762)
CHẾT CŨNG CHỈ NHƯ GIẤC NGỦ
"VIỆT VỊ" HAY "LIỆT VỊ"?
NHẮC EM
TÍNH LUẬN CHIẾN TRONG BẢN TUYÊN NGÔN ĐỘC LẬP CỦA HỒ CHÍ MINH
Lăng mộ Hoàng đế Quang Trung ở đâu?
Vài dòng lan man về từ ghi trên thiệp cưới
Thảm hoạ môi trường biển miền Trung do Fomorsa
Khám phá vẻ đẹp đáy biển Nha Trang