Chẳng rõ tự bao giờ, có lẽ cũng chỉ mấy năm gần đây thôi, cụm từ "đúng qui trình" trở thành câu nói cửa miệng, thành bửu bối giúp quan chức xứ mình "trốn" trách nhiệm một khi tiêu cực liên quan đến bản thân bị phanh phui.
Xin nêu một số vụ việc khiến dư luận bức xúc trong thời gian gần đây, điển hình cho cái gọi là "
đúng qui trình".
Vụ khởi tố chủ quán cà phê Xin Chào và chòi vịt ở huyện Bình Chánh (TP HCM) - đúng qui trình!
Vụ Formosa Hà Tĩnh được cấp phép và xả chất thải độc gây thảm họa môi trường biển từ Hà Tĩnh đến Thừa Thiên - Huế - đúng qui trình!
Chuyện bổ nhiệm người nhà, họ tộc nắm giữ những vị trí chủ chốt ở cấp huyện (thị xã Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên; huyện Mỹ Đức, TP Hà Nội) - đúng qui trình!
Ông Trịnh Xuân Thanh, Tổng GĐ PVC gây thua lỗ hơn 3.000 tỉ đồng, được bộ trưởng Vũ Huy Hoàng thăng chức, được sắp xếp về làm phó chủ tịch UBND tỉnh Hậu Giang - đúng qui trình!
Ông Vũ Quang Hải - con trai của nguyên bộ trưởng Vũ Huy Hoàng - năng lực quản lí yếu kém, gây thất thoát hàng trăm tỉ của công ty vẫn được bổ nhiệm vào một số vị trí “béo bở” - đúng qui trình!
Khi bị dư luận mổ xẻ, phanh phui thì mặt nạ "đúng qui trình" bong tróc, lộ ra những mảng tối trong công tác cán bộ, trong thực thi pháp luật của các tổ chức và cơ quan nhà nước. Bảo bối "
đúng qui trình" dường như đã mất thiêng!
Lập tức, quan chức nhà mình lại "chế" ra những ngôn từ mới lấp liếm sự yếu kém, bất minh trong điều hành việc công ở cương vị được giao.
Trao đổi với phóng viên về việc "phố Tàu" tái xuất ở Bắc Ninh, ông Trần Quang Nam - Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh trần tình: "
Sở đã chỉ đạo toàn bộ xử lý toàn bộ biển quảng cáo có tiếng Trung Quốc nhưng không hiểu vì sao thời gian gần đây lại xuất hiện trở lại". Ông còn cho biết thêm: "Hiện tại ở Bắc Ninh, không chỉ riêng Đồng Kỵ mà còn nhiều khu vực khác cũng trưng bày biển hiệu bằng tiếng Trung Quốc".[1]
Trần tình của ông GĐ sở khiến người viết liên tưởng tới câu chế của dư luận: "
Ai cũng hiểu chỉ một người không hiểu". Làm lãnh đạo đứng ở vị trí đầu ngành như ông mà trả lời "không hiểu vì sao" về một vụ việc không "nhỏ như con thỏ" phô ra trên mặt phố hàng năm trời ai ai ở Bắc Ninh cũng "mục sở thị" thì quả là dư luận cũng "không hiểu vì sao" nốt!
Vụ xả thải của Formosa hủy diệt môi trường biển chấn động dư luận là thế vậy mà khi trả lời báo chí, ông Võ Kim Cự, nguyên bí thư tỉnh ủy, nguyên chủ tịch UBND tỉnh - người đóng vai trò rất quan trọng trong việc cấp phép đầu tư cho tập đoàn này đã nói một cách tỉnh queo: "
Thật sự là bất ngờ. Đùng một cái xảy ra sự cố, nghe như kiểu là "tin giật gân"… T
ôi thật sự băn khoăn và trăn trở vì thấy họ đã cam kết, đầu tư một lượng vốn khá lớn, cứ nghĩ như vậy thì họ sẽ làm việc nghiêm túc. Có ai ngờ...". Ông cựu lãnh đạo Hà Tĩnh còn "tỉnh" đến mức chỉ ra bài học để… "răn" mọi người: "
Đây cũng là bài học xương máu, không chỉ riêng dự án này mà để các dự án tiếp theo, không thể bằng mọi giá mà phải đảm bảo phát triển bền vững, môi trường, xã hội, đảm bảo quyền lợi cho dân".[2] Có cái gì đó hài hài khiến dư luận không khỏi cảm thấy nực cười.
Mới đây nhất, khi trao đổi với phóng viên trước thông tin về tình trạng lâm tặc vào Khu bảo tồn thiên nhiên Pù Hoạt chặt phá gỗ pơ mu quý hiếm, ông Lê Văn Giáp, Chủ tịch UBND huyện Quế Phong nói: "
Sáng dậy tôi đọc thông tin trên VietNamNet, thật sự bất ngờ về tình trạng pơ mu bị khai thác".[3]
Ông chủ tịch huyện "
thật sự bất ngờ" vì "
Tuần nào cũng nghe anh em báo cáo nhưng không nghe nói chi cả. Nói là yên tâm, rất tốt". Trong trường hợp này, không thể nói gì khác ngoài mấy chữ "đại quan liêu" dành cho ông chủ tịch khi chỉ biết ngồi một chỗ trong phòng lạnh nghe báo cáo... láo!
Sếp trưởng chính quyền thì như thế, còn sếp ngành chức năng thì sao?
Ông Lô Văn Hoài - Phó hạt trưởng Hạt Kiểm lâm (khu bảo tồn thiên nhiên Pù Hoạt) trong một văn bản báo cáo cấp trên nói: "
Qua thông tin báo nêu, khu rừng này vẫn còn tồn tại những cành cây ngọn đã bị chặt hạ cũ rêu phong, còn sót lại do người dân địa phương lén lút vào khai thác...”.[4] Nghĩa là chẳng hề có cái chuyện phá rừng pơ mu ồ ạt như báo chí phản ánh. Chả trách, ông chủ tịch "bất ngờ" là phải lắm!
Khác với hai bạn đồng liêu, ông Diệu - Phó giám đốc khu bảo tồn Pù Hoát lại tỏ ra không mấy bất ngờ trước thông tin rừng pơ mu bị chặt phá tan hoang. Dưng mà, cái sự quan liêu của ông phó GĐ xem ra cũng chẳng kém gì hai vị kia khi ông thổ lộ "
hàng ngày tôi không nắm được cụ thể", "không phải phát hiện ra đường dây"[5] chặt phá rừng, vận chuyển gỗ trái phép.
Chung qui lại, dù là
"đúng qui trình", "không hiểu sao" hay
"bất ngờ" đều là kết quả xuất phát từ nguyên nhân sâu xa: Quan liêu, vô trách nhiệm của một bộ phận không nhỏ cán bộ công chức, nhất là những người được giao trọng trách đứng đầu ngành, địa phương. Và điều quan trọng nhất mà dư luận đòi hỏi là phải lật tẩy cho bằng được, đằng sau những cái gọi là "đúng qui trình", "không hiểu sao" hay "bất ngờ" ấy là gì?
Một nền hành chính công minh bạch không thể chấp nhận những cán bộ chỉ giỏi uốn lưỡi ngụy biện bằng những ngôn từ lươn lẹo mà không dám nhìn thẳng vào sự thật yếu kém, tiêu cực do mình gây ra.
11-8-2016
Nguyễn Duy Xuân
Nguồn tham khảo:
[1] http://vietnamnet.vn/vn/thoi-su/chinh-tri/319784/giam-doc-so-vh-bac-ninh-khong-hieu-sao-pho-tau-tai-xuat.html
[2] http://tuoitre.vn/tin/chinh-tri-xa-hoi/20160724/ong-vo-kim-cu-neu-khong-co-su-co-formosa-tao-nguon-thu-lon/1142761.html
[3] http://vietnamnet.vn/vn/thoi-su/chinh-tri/320161/-anh-em-bao-cao-hang-tuan-khong-ai-noi-rung-po-mu-bi-xe-.html
[4] http://vietnamnet.vn/vn/thoi-su/chinh-tri/320295/kiem-lam-thua-nhan-vu-pha-rung-po-mu-la-moi.html
[5] http://vietnamnet.vn/vn/thoi-su/chinh-tri/320091/pho-giam-doc-khu-bao-ton-co-duong-day-buon-po-mu.html
Đăng Dân trí:
http://dantri.com.vn/dien-dan/tu-dung-qui-trinh-den-khong-hieu-sao-roi-bat-ngo-20160816082110161.htm
Nguyễn Duy Xuân
CHẤT LIỆU VĂN HOÁ DÂN GIAN TRONG BÀI THƠ “ĐẤT NƯỚC” CỦA NGUYỄN KHOA ĐIỀM
Luận về địa không, địa kiếp
NHỮNG THÀNH NGỮ CÓ XUẤT XỨ TỪ THƠ CỔ ĐIỂN VÀ ĐIỂN CỐ (Kì 5)
Một số thuật ngữ thường dùng trong tử vi
Đến với bài thơ "Gửi Mẹ" của Lưu Quang Vũ
HAI BÀI THƠ TÌNH CỦA LÝ BẠCH (701 - 762)
"VIỆT VỊ" HAY "LIỆT VỊ"?
NHẮC EM
TÍNH LUẬN CHIẾN TRONG BẢN TUYÊN NGÔN ĐỘC LẬP CỦA HỒ CHÍ MINH
CHẾT CŨNG CHỈ NHƯ GIẤC NGỦ
Lăng mộ Hoàng đế Quang Trung ở đâu?
Vài dòng lan man về từ ghi trên thiệp cưới
Thảm hoạ môi trường biển miền Trung do Fomorsa
Khám phá vẻ đẹp đáy biển Nha Trang