Nguyễn Duy Xuân

Người lính và chiến tranh cách mạng đối với các tác giả trẻ không chỉ là đề tài văn học, đó còn là câu chuyện của giá trị lịch sử, văn hóa, con người, bài học giáo dục truyền thống, đạo đức cho hiện tại và tương lai. Chiến tranh và người lính, trong cách nhìn, cách cảm nhận và thể hiện của các nhà văn trẻ, hẳn nhiên sẽ khác với các thế hệ nhà văn đi trước, nhưng cũng vì thế, chúng ta có thêm cơ hội để chứng kiến những chuyển động của đời sống tinh thần, của tư duy nghệ thuật, mà hơn hết là cảm quan về giá trị được hình thành trong thế hệ trẻ.

(NLĐO) - Lịch sử dân tộc và nhân dân mãi khắc ghi và không bao giờ lãng quên những ngày tháng Hai oanh liệt trong cuộc chiến tranh biên giới cách đây 42 năm, khi quân, dân ta đã anh dũng, kiên cường, đánh trả cuộc tấn công của quân Trung Quốc.

Trong hàng ngàn, hàng vạn ngôi sao sáng trên bầu trời văn hiến dân tộc có các danh nhân lịch sử - văn hóa tuổi Sửu. Ngày xuân, nhắc lại tên tuổi các vị âu cũng là cách để chúng ta tưởng nhớ tiền nhân, tự hào về ông cha và giữ cho mạch ngầm văn hiến trong dòng chảy muôn đời của dân tộc trường tồn.

Nhân dịp đón xuân Tân Sửu, mời các bạn cùng lật từng trang sử, ôn cố tri tân những năm Sửu đáng nhớ trong lịch sử hào hùng của dân tộc.
 

Mới ngộ thêm phần nào “bức tranh lịch sử”,
Lịch sử trườn qua kí ức một đời văn!

Chùa Trấn Quốc có lịch sử lâu đời nhất của Hà Nội, cũng là một trong những ngôi chùa cổ nhất Việt Nam, được xây dựng từ thời Lý Nam Đế (544 - 548), thuộc phường Yên Hoa (nay là Yên Phụ) với tên là chùa Khai Quốc (mở nước).

Trong lịch sử Việt Nam, Bùi Thị Xuân là nữ danh tướng sống anh hùng, chết oanh liệt. Và những câu chuyện ít biết về cuộc đời bà được GS Nguyễn Quốc Trị công bố từ nhiều nguồn tư liệu chính thống ông đã cất công sưu tầm.
 

Nhà Tiền Lý (544-602) là một triều đại trong lịch sử Việt Nam, gắn liền với quốc hiệu Vạn Xuân. Nhà Tiền Lý kéo dài 58 năm, tổng cộng 3 đời vua, trong đó có 2 vua họ Lý và 1 vua họ Triệu cũng được tính gộp vào nhà Tiền Lý, tương tự như Dương Tam Kha trong nhà Ngô sau đó.

Là nơi bắt đầu cách mạng công nghiệp do cách mạng tư sản diễn ra sớm nhất thế giới, Anh cũng là đế quốc rộng lớn nhất trong lịch sử nhân loại - đế quốc mặt trời không bao giờ lặn, đánh bại cả Napoléon đại đế và khiến Tây Ban Nha suy tàn.
 

Nhà Hồ chỉ tồn tại trong 7 năm (1400 - 1407) nhưng là khoảng thời gian đầy biến động của lịch sử Việt Nam. Hồ Quý Ly và nhà Hồ là một khối mâu thuẫn lớn giữa khát vọng xây dựng một nhà nước tập quyền mạnh, một quốc gia hùng cường với việc thực hiện các khát vọng đó. Những sai lầm chủ quan và những thách thức nghiệt ngã của hoàn cảnh khách quan đã làm nhà Hồ thất bại và sụp đổ một cách chóng vánh.

- Sáng 16-9, lễ giỗ lần thứ 188 của đức Tả quân Lê Văn Duyệt được tổ chức trang trọng tại di tích lịch sử văn hóa lăng Lê Văn Duyệt (Q.Bình Thạnh, TPHCM). Dịp này, đoạn đường Đinh Tiên Hoàng cạnh lăng cũng được đổi lại mang tên Lê Văn Duyệt.

Trước nhu cầu tâm linh ngày càng cao của xã hội, nhiều ngôi chùa có lịch sử tồn tại hàng chục, hàng trăm năm cũng đã tiến hành tôn tạo, cơi nới cơ sở thờ tự bằng các nguồn tiền cúng tiến của xã hội.

Archimedes Patti là nhân chứng hiếm hoi khi được mời tham dự sự kiện lịch sử: Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc bản Tuyên ngôn độc lập ngày 2/9/1945.

Các tác phẩm được đặt hàng của ông chủ yếu là " tranh lịch sử ", bao gồm các chủ đề tôn giáo và thần thoại, và các cảnh săn bắn.

Nói đến tự sự, một thời gian dài người ta chỉ quan tâm tới cốt truyện. Cốt truyện đúng là một yếu tố cơ bản của tự sự, nhưng không phải là tất cả. Tuy nhiên cốt truyện cũng là một khái niệm của thi pháp học lịch sử, cụ thể.
 

Nghệ An là một tỉnh đất rộng, người đông; dưới góc độ tự nhiên, là hình ảnh thu nhỏ của đất nước; dưới góc độ lịch sử, là vùng đất trong chiếc nôi đầu tiên của người nguyên thủy ở Việt Nam.
 

Hoàn cảnh lịch sử nói trên đòi hỏi VH phải nhanh chóng hiện đại hoá.

Tại cuộc họp trực tuyến với 5 thành phố trực thuộc trung ương về phòng chống dịch Covid-19 diễn ra ngày 29-3, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc nhắc lại tinh thần của cuộc tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân năm 1975 lịch sử: Thần tốc, thần tốc hơn nữa, táo bạo, táo bạo hơn nữa![1]
 

Trong tiến trình lịch sử của đất nước, rất nhiều sự kiện trọng đại gắn với các năm âm lịch 12 con giáp - lịch truyền thống của ông cha ta.

Nhân dịp năm mới Canh Tý 2020, chúng tôi xin điểm lại những mốc son đáng ghi nhớ của các năm Tý trong suốt chiều dài lịch sử hàng ngàn năm của dân tộc.
 

Nhân dịp đón xuân Canh Tý 2020, xin gửi tới Quý bạn đọc bài biên khảo MỘT SỐ NHÂN VẬT LỊCH SỬ VIỆT NAM TUỔI TÝ.

(Đọc tiểu thuyết lịch sử “Đường về Thăng Long” của Nguyễn Thế Quang – NXB Tổng hợp TPHCM, 2019)
 

(NB&CL) Quảng trường Ba Đình là quảng trường lớn nhất Việt Nam. Đây là một địa danh nổi tiếng của Thủ đô Hà Nội, nơi đã diễn ra thời khắc lịch sử khi Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc bản Tuyên ngôn độc lập khai sinh nước Việt Nam Dân Chủ Cộng hòa cách đây hơn 7 thập kỷ.

- Theo thông tin từ báo chí Trung Quốc, bắt đầu từ tháng 9/2019, Trung Quốc sẽ chính thức đưa vào sử dụng bộ sách giáo khoa lịch sử cấp trung học phổ thông mới với nhiều nội dung được bổ sung, sửa đổi bịa đặt, xuyên tạc lịch sử, nhất là vấn đề chủ quyền đối với các quần đảo, trong đó có các quần đảo Hoàng Sa, Trường Sa trên Biển Đông.

Sau gần 8 năm thi công với chục lần lùi tiến độ cùng với việc đội vốn khủng, đường sắt Cát Linh - Hà Đông có lẽ là một trong những dự án giao thông nhiều trắc trở nhất trong lịch sử ngành giao thông công chính nước nhà.

Nhưng lịch sử chẳng bao giờ có nếu
Bởi ta yêu Tổ quốc vô cùng
Dâng trọn cuộc đời ta chiến đấu
Cho Người - muôn thuở vững núi sông!

Sông Bến Hải, cầu Hiền Lương là những địa danh lịch sử để nói về thời kỳ đất nước bị chia cắt. Trong giai đoạn đó, 2 miền có quan điểm khác nhau trên nhiều lĩnh vực và cả quan điểm về Triệu Đà.
 

Cái tên của ông sẽ mãi gắn liền với trào lưu báo chí khai phóng Việt Nam đầu thế kỷ XX, thứ đã đặt nền tảng cho không chỉ lịch sử báo chí Việt Nam, mà còn là sự thông dụng của chữ viết tiếng Việt ngày nay.

Kiệt sức nhưng kỳ lạ thay tâm hồn ta trở nên tĩnh lặng, suy ngẫm, liên tưởng đến những gì đã trải của bản thân, gia đình, dòng họ, làng xóm, đất nước. Một sự liên tưởng cần thiết không phải quên lãng mà là để nhớ. Nhớ để tránh lặp lại những sai lầm lịch sử. Giá trị của "Kiến chuột và ruồi" quan trọng nhất ở điểm chốt này.

Khu di tích lịch sử Kim Liên gồm những địa danh gắn liền với nơi sinh của Chủ tịch Hồ Chí Minh ở quê ngoại (làng Hoàng Trù); nơi Bác Hồ đã sống những năm 1901 - 1906 ở quê nội làng Kim Liên; khu mộ bà Hoàng Thị Loan (mẹ Chủ tịch Hồ Chí Minh) cùng nhiều di tích khác đã gắn liền với tuổi thơ của Chủ tịch Hồ Chí Minh và hai lần Người về thăm quê.

Trong loạt bài viết này, chúng tôi không có ý định xác quyết vai trò lịch sử của nhà Triệu hay Triệu Đà mà chỉ muốn đưa ra các quan điểm nhìn nhận trong từng thời kỳ và gắng lý giải vì sao lại có quan điểm như vậy. Trong khi sử dụng tài liệu và lý giải, nếu có thiếu sót thì rất mong nhận được sự đóng góp ý kiến của quý độc giả.

Ngày 7/5/1954 đã đi vào lịch sử của dân tộc Việt Nam và thế giới với chiến thắng Điện Biên Phủ lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu.

- 'Năm 1975 nhìn các đoàn làm phim vào Sài Gòn tôi thèm lắm, chỉ biết nhìn các thầy, các anh đầy ngưỡng mộ', đạo diễn Nguyễn Thước, một người không có cơ hội có mặt trong thời khắc lịch sử, chia sẻ.

Tổ quốc ơi! Những năm tháng hào hùng
Lịch sử sang trang từ ngày ấy
Cho đất nước bốn mùa hoa trái
Ánh sáng về xanh biếc niềm tin

Thời kỳ Bắc thuộc lần thứ nhất trong lịch sử Việt Nam kéo dài từ năm 218 TCN hoặc 179 TCN hoặc 111 TCN đến năm 39, dưới sự cai trị của phong kiến Trung Quốc.

Ông Đặng Lê Nguyên Vũ: "Trời đã trao cho Qua mọi kiến thức để giúp nhân loại"
"Chưa bao giờ trong lịch sử kiến tạo ra loài người, trời đích thân thử thách ai, dạy ai. Giờ trời trao truyền cho Qua mọi kiến thức để giúp dân tộc các người anh em, giúp cho nhân loại", ông Đặng Lê Nguyên Vũ chia sẻ với phóng viên.

Ngày này cách nay 40 năm (17/2/1979-17/2/2019), cuộc Chiến tranh bảo vệ Tổ quốc diễn ra trên toàn tuyến Biên giới phía Bắc Việt Nam. Lịch sử phải được nhìn nhận với sự thật đầy đủ.

Lịch sử phải được ghi lại, truyền đời cho dân. Thật minh bạch, rõ ràng. Thật cứng cỏi tư thế Việt Nam.

- Từ trang 351 – 359 tập 14 bộ Lịch sử Việt Nam (15 tập) có viết về cuộc chiến tranh bảo vệ biên giới phía Bắc 1979 với tiêu đề “Quan hệ với Trung Quốc và cuộc chiến tranh bảo vệ lãnh thổ của Việt Nam ở biên giới phía Bắc”.
 

Nhân Dân – người giữ hồn lịch sử
Mười bảy tháng Hai – Ai quên, ai nhớ
Thuở bi hùng của Đất Nước đau thương?
 

LTS: Chia sẻ về một số sự kiện lịch sử đáng nhớ trong cuộc chiến tranh bảo vệ Tổ quốc đầu năm 1979, Đại tá Đặng Việt Thủy đã gửi tới Báo Điện tử Giáo dục Việt Nam bài viết.
 

- Trận chiến Bạch Đằng lần thứ nhất có ý nghĩa lịch sử vô cùng to lớn và góp phần làm lên chiến thắng năm Mậu Tuất (938) lẫy lừng của dân tộc. Trong trận chiến đầu tiên này có đóng góp của những vị tướng anh hùng, nhưng sử liệu ít ghi nhắc đến họ.

- Bà là người phụ nữ đầu tiên trong lịch sử nước ta lãnh đạo thành công việc sơ tán và bảo vệ được kho tàng, lương thực cùng sinh mệnh của nhiều người khác. Chính do công lao này mà người dân các thế hệ đã xem bà cũng là một "bà chúa Kho”.
 

Trong tâm trí người Việt Nam, Lê Long Đĩnh là ông vua xấu xa đồi bại nhất trong lịch sử dân tộc. Có phải như vậy không?
 

PHẠM VĂN HƯNG - Bản năng tình dục là một hành trang đeo đẳng trên vai con người suốt chiều dài lịch sử của nhân loại. Vì sự quan trọng cũng như sự tế nhị của mình, bản năng tình dục in dấu ở rất nhiều nơi nhưng cũng bị che chắn, ngụy trang ở hầu hết những nơi mà nó xuất hiện, trong đó có văn học - nghệ thuật.

Đóng cửa, sáp nhập Khoa Sư phạm Ngữ Văn vào các khoa Lịch Sử, Địa Lý - Quản lý tài nguyên và Giáo dục chính trị thành Viện chả khác gì 1 nồi lẩu thập cẩm là thông tin nóng ngang với World Cup?

Bốn ngày liên tiếp xảy ra 4 vụ tai nạn nghiêm trọng đang khiến cho ngành đường sắt “chao đảo” bởi chưa bao giờ, trong lịch sử đường sắt Việt Nam, tai nạn lại dồn dập trong một thời gian rất ngắn như vậy.

Vấn đề hư cấu nghệ thuật của nhà văn khi viết về lịch sử, về các nhân vật lịch sử tưởng đã được giải quyết đâu vào đấy rồi. Hóa ra không phải. Dư luận đang xôn xao về truyện ngắn “Bắt đầu và kết thúc” của tác giả Trần Quỳnh Nga trên báo Văn nghệ ra số 50 (ngày 16/12/2017).

Lời tòa soạn:Lịch sử luôn có nhiều bí ẩn. Trách nhiệm của sử học là làm sáng tỏ những bí ẩn của lịch sử. Sử học, không phải một lúc, một lần mà giải mã chính xác những bí ẩn của lịch sử.

Con ngựa thành Troy, Kim tự tháp được xây bởi các nô lệ... đây đều là những sự kiện được hư cấu trong lịch sử mà không ít bạn vẫn cãi cố và tin mãnh liệt.

(Dân Việt) Lịch sử nhân loại đã ghi nhận sự xuất hiện của những thiên tài trong đủ các lĩnh vực từ nghệ thuật cho tới khoa học kỹ thuật. Trong bài này, chúng ta sẽ đề cập tới những thiên tài được coi là lỗi lạc và tài ba nhất trong lĩnh vực quân sự.

Cách đây 110 năm, một số nhà trí thức yêu nước tiên tiến đã thành lập trường Đông Kinh Nghĩa Thục (ĐKNT) tại Hà Nội, khởi đầu một phong trào yêu nước chống phong kiến chống thực dân với tính chất hoàn toàn mới chưa từng thấy trong lịch sử Việt Nam.

Trong suốt chiều dài lịch sử, hàng loạt các loại phương tiện giao thông, cá nhân cũng như công cộng, lần lượt xuất hiện tại Việt Nam. Theo luật đào thải tất nhiên của cuộc sống, chúng cũng lần lượt được thay thế bằng những phương tiện mới hơn nhằm phục vụ cuộc sống tốt hơn. Loạt bài viết này sẽ điểm qua những phương cách di chuyển xưa của người Việt mà cho đến ngày nay đã trở thành quá khứ.

Cụ Hồ là nhân vật lịch sử lớn nhất thời hiện đại của nước Việt Nam ta, điều đó là miễn tranh cãi.

Trong lịch sử các tướng lĩnh Việt Nam hiện đại, tên tuổi đứng sau Đại tướng huyền thoại Võ Nguyên Giáp, người thứ hai có lẽ là Đại tướng Lê Trọng Tấn. Ông là người chỉ huy Đại Đoàn 312 tấn công Điện Biên Phủ, bắt sống tướng De Castries và nội các kết thúc cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược

Với nhiều người Việt hiện nay, trống đồng Đông Sơn, như một biểu tượng của lịch sử và văn hóa Việt Nam, là một tên gọi quen thuộc với những hình ảnh gần gũi hàng ngày, nhưng nguồn gốc của nó vẫn là một điều bí ẩn, và với các học giả trên thế giới, từng là một vấn đề nhạy cảm gây tranh cãi .

Sáng 22-2 tại Hà Nội, Ban Tuyên giáo trung ương tổ chức buổi thông tin khoa học “Một số thành tựu mới trong nghiên cứu lịch sử VN” do GS.NGND Phan Huy Lê - chủ tịch danh dự Hội Khoa học lịch sử VN - trình bày.

Năm 2012 Mạc Ngôn đoạt giải Nobel văn chương. Ủy ban Nobel cho biết các tác phẩm của ông Mạc Ngôn được sáng tạo theo phong cách độc đáo, kết hợp chủ nghĩa hiện thực huyền ảo với các câu chuyện dân gian, lịch sử và văn học đương đại.

- Trong bài bình luận trên tờ Sputnik đăng sáng nay, nhà báo Alexei Syunnerberg khẳng định lịch sử xung đột 2.000 năm Trung - Việt đều bắt nguồn từ Trung Quốc và nước này luôn chuốc lấy thất bại.

GS Vũ Minh Giang, Phó Chủ tịch Hội Khoa học Lịch sử, cho rằng nhắc tới sự kiện Chiến tranh Biên giới Việt - Trung 1979 là khoa học và công bằng với những người đã hy sinh để bảo vệ Tổ quốc.

-Chiến tranh xâm lược mà quân đội Trung Quốc tiến hành với chiêu bài “phản kích tự vệ” có thể đánh lừa người dân Trung Quốc nhưng không thể đánh lừa cả thế giới.

Trong bài Khảo về chữ quốc ngữ của Nam Phong tạp chí số 122, tháng 10.1927, Phạm Quỳnh đã khẳng định một niềm tin, và lời ông vẫn còn giá trị cho đến hôm nay: “Tôi tin rằng hậu vận nước Nam hay hay là dở là ở chữ quốc ngữ, ở văn quốc ngữ”.

Người Việt làm báo trước nhất trong buổi đầu báo chí sơ khai, không ai khác hơn là Sĩ Tải Trương Vĩnh Ký (1837 - 1898). Trước khi Gia Định báo được ông tiếp quản năm 1869, thì trước đó, cây bút họ Trương đã cộng tác viết bài cho báo Pháp ngữ rồi. Bởi vậy mà trong Sài Gòn năm xưa, cụ Vương Hồng Sển cho rằng ông “là tổ nghề báo quốc văn ta vậy”.