Nguyễn Duy Xuân

http://www.nguyenduyxuan.net


Đền Thần Trù Hồng Long - Các sắc phong và kiến nghị

Đền Thần Trù ở xã Hồng Long, huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An là đền thờ thần linh thiêng được xây dựng từ thời Lê Trung Hưng. Triều Lê Cảnh Hưng năm thứ 44 (1744) đã có sắc phong cho thần đền.


Thần được phong là Thần Trụ Phúc Đức rất linh thiêng có công phổ hóa cứu quốc bảo vệ đất nước, phù giúp trừ mọi tai ương, hoạn nạn để yên dân, nên được ban nhiều mỹ tự và ban phong đến: Phúc Đức Thần Trụ anh uy linh ứng phù cảm diệu thi phổ hóa quảng vận hộ quốc an dân hoằng nghị sùng hi tế thế tịnh nan ngự hoạn trừ tai thuần nhân chính trực vệ quốc trợ dân thịnh liệt hoằng trí chiêu huệ dực vận đôn đốc doãn cung từ hòa huệ đạt bảo hưu hiệp hòa dực thánh đại vương. Họ Nguyễn Nhân có Vạn Thắng hầu Nguyễn Hoằng Thường có công lớn với triều Lê Trung Hưng và đất nước nên được triều đình ban phong cho là Kiệt tiết tuyên lực công thần, Đặc tiến phụ quốc Thượng tướng quân. Gia phả và sắc phong cũng ghi rõ về nhân vật này được thờ ở đền với các mỹ tự và tới Trung đẳng thần.

    Chúng tôi xin lần lượt giới thiệu về các sắc phong còn được lưu giữ tại nhà thờ họ Nguyễn Nhân ở xã Hồng Long cho thần đền Thần Trù:

     1. Sắc phong năm Cảnh Hưng thứ 44 (1)

 敕福德神柱英威靈應孚感妙施普化廣運護國安民弘毅崇喜濟世靖難禦患除災純仁正直衛國助民盛烈弘智昭惠翊運敦篤允恭慈和盾達保佑協和大王泰一鍾靈函三生德捍來禦患普斯民於社席之康錫嘏孚休奠有國於泰殿之固克相既徽玄貺茱褎盍後鴻稱為嗣王進封王位臨居正府禮有登秩應加封福德神柱英威靈應孚感妙施普化廣運護國安民弘毅崇喜穄世靖難禦患除災純仁正直衛國助民盛烈弘智昭惠翊運敦篤允恭慈和惠達保佑協和翊聖大王故敕

景興四十四年七月二十六日

    Sắc!

     Phúc Đức Thần Trụ anh uy linh ứng phù cảm diệu thi phổ hóa quảng vận hộ quốc an dân hoằng nghị sùng hi tế thế tịnh nan ngự hoạn trừ tai thuần nhân chính trực vệ quốc trợ dân thịnh liệt hoằng trí chiêu huệ dực vận đôn đốc doãn cung từ hòa thuấn đạt bao hựu hiệp hòa đại vương. Thái nhất chung linh, hàm tam sinh đức hãn lai, ngự hoạn phố tư dân ư xã tịch chi khang tích hỗ phù hưu, điện hữu quốc ư thái điện chi cố khắc tương ký huy huyền huống thù bao hạp hậu hồng xứng vi. Tự vương tấn phong vương vị lâm cư chính phủ lễ hữu đăng trật, ứng gia phong, khả gia phong:

     Phúc Đức Thần Trụ anh uy linh ứng phù cảm diệu thi phổ hóa quảng vận hộ quốc an dân hoằng nghị sùng hi tế thế tịnh nan ngự hoạn trừ tai thuần nhân chính trực vệ quốc trợ dân thịnh liệt hoằng trí chiêu huệ dực vận đôn đốc doãn cung từ hòa huệ đạt bảo hưu hiệp hòa dực thánh đại vương.

    Cố sắc.

    Cảnh Hưng tứ thập tứ niên thất nguyệt nhị thập lục nhật.

    Tạm dịch:

    Sắc phong cho:

     Phúc Đức Thần Trụ anh uy linh ứng phù cảm diệu thi phổ hóa quảng vận hộ quốc an dân hoằng nghị sùng hỉ tế thế tịnh nan ngự hoạn trừ tai thuần nhân chính trực vệ quốc trợ dân thịnh liệt hoằng trí chiêu huệ dực vận đôn đốc doãn cung từ hòa thuần đạt bảo hựu hiệp hòa đại vương. Là bậc tụ khí anh linh, chứa đựng đức tam sinh, hạn chế tai ương, ngăn trừ hoạn nạn, phù hộ cho dân ở xã. Được ngợi ca công đức, giữ vững yên ổn cho quốc gia nên được ghi nhớ vậy. Bậc tự vương tiếp tấn phong vương vị, đặt vào đền miếu, lễ tế được gia thăng và gia phong là:

    Phúc Đức Thần Trụ anh uy linh ứng phù cảm diệu thi phổ hóa quảng vận hộ quốc an dân hoằng nghị sùng hỉ tế thế tịnh nan ngự hoạn trừ tai thuần nhân chánh trực vệ quốc trợ dân thịnh liệt hoằng trí chiêu huệ dực vận đôn đốc doãn cung từ hòa huệ đạt bảo hựu hiệp hòa dực thánh đại vương.

     Vậy ban sắc!

    Ngày 26 tháng 7 năm  Cảnh Hưng thứ 44 (1784)

    2. Sắc năm Thành thái thứ 15

     敕乂安省南壇縣林盛社東盛村奉事竭節宣力功臣特進輔國上將軍萬勝侯阮相公之神護國庇民捻著靈應向來未蒙頒給敕文肆今丕承耿命面念神庥著封為端肅翊保中興之神特準仍舊奉事神其相佑保我黎民欽哉故敕

城泰拾五年拾壹月貳拾剝日

    Phiên âm:

    Sắc Nghệ An tỉnh, Nam Đàn huyện, Lâm Thịnh xã, Đông Thịnh thôn, phụng sự Kiệt tiết tuyên lực công thần, Đặc Tiến Phụ Quốc Thượng Tướng Quân Vạn Thắng Hầu Nguyễn Tướng Công chi thần. Hộ quốc tí dân, nẫm trứ linh ứng, hướng lai vị mông ban cấp sắc văn. Tứ kim phi thừa cảnh mệnh, diến niệm thần hưu, trứ phong vi Đoan Túc Dực Bảo Trung Hưng chi thần, đặc chuẩn nhưng cựu phụng sự.Thần kỳ tương hựu, bảo ngã lê dân. Khâm tai. Cố sắc!

    Thành Thái thập ngũ niên, thập nhất nguyệt, nhị thập lục nhật.

    Tạm dịch:

    Sắc cho thôn Đông Thịnh, xã Lâm Thịnh, huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An phụng thờ vị thần: Kiệt tiết tuyên lực công thần, Đặc Tiến Phụ Quốc Thượng Tướng Quân Vạn Thắng Hầu Tướng công họ Nguyễn. Thần có công bảo vệ đất, cứu giúp nhân dân rất linh ứng, trước nay chưa từng được ban sắc văn. Nay, Trẫm thừa mệnh trời, tưởng nhớ công lao của thần, trước phong là Đoan Túc Dực Bảo Trung Hưng chi thần, cho phép vẫn thờ phụng như xưa. Thần hãy phù hộ che chở cho dân ta. Vậy ban sắc!

    Ngày 26 tháng 11 năm Thành Thái năm thứ 15 (1903)

    3. Sắc năm Khải Định thứ 9

     敕乂安省南壇縣林盛社東盛村從前奉事原贈端肅翊保中興竭節宣力功臣特進輔國上將軍錦衣衛萬滕侯阮相公尊神護國庇民稔著靈應節蒙頒給敕封準許奉事肆今正直朕四旬大慶節經頒寶照覃恩禮隆登秩著加贈光意中等神特準奉事用志國慶而申祀典欽哉

    啟定久年七月二十五日

    Phiên âm:

    Sắc Nghệ An tỉnh, Nam Đàn huyện, Lâm Thịnh xã, Đông Thịnh thôn tòng tiền phụng sự nguyên tặng Đoan túc Dực bảo Trung Hưng Kiệt tiết Tuyên lực công thần, Đặc tiến Phụ quốc Thượng tướng quân Cẩm y vệ Vạn Thắng hầu Nguyễn Tướng công tôn thần. Hộ quốc tí dân nẫm trứ linh ứng tiết mông ban cấp sắc phong chuẩn hứa phụng sự. Tứ kim chính trực, Trẫm tứ tuần đại khánh tiết kinh ban bảo chiếu đàm ân lễ long đăng trật,, trứ gia tặng Quang ý Trung đẳng thần, đặc chuẩn phụng sự dụng chí quốc khánh nhi thân tự điển. Khâm tai!

     Khải Định cửu niên, thất nguyệt, nhị thập ngũ nhật.

    Tạm dịch:

     Sắc cho thôn Đông Thịnh, xã Lâm Thịnh, huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An từ trước đã phụng thờ thần: Nguyên tặng Đoan túc Dực bảo Trung Hưng Kiệt tiết tuyên lực công thần, Đặc tiến Phụ quốc Thượng tướng quân Cẩm y vệ Vạn Thắng hầu Nguyễn Tướng công tôn thần. Thần có công bảo vệ nước, cứu giúp nhân dân rất linh ứng đã từng được ban cho sắc phong phụng thờ. Nay, nhân dịp Trẫm mừng đại lễ sinh nhật 40 tuổi, ban chiếu ra ơn, long trọng ban tặng Quang ý Trung đẳng thần, chuẩn cho phụng thờ theo điển lễ nhà nước. Vậy ban sắc!

      Ngày 25 tháng 7 năm Khải Định thứ 9 (1924).   

      4. Sắc năm Tự Đức 10 (2)

      Phiên âm:

     Sắc Phúc Đức anh uy linh ứng chi thần, hộ quốc tí dân, nậm trứ linh ứng, tứ kim phi ưng cảnh mệnh, diến niệm thần hựu khả gia tặng Tuấn Lương chi thần nhưng chuẩn Nam Đàn huyện, Lâm Thịnh thôn, y cựu phụng sự thần kỳ tương hựu bảo ngã lê dân. Khâm tai.

     Tự Đức thập niên thập nhị nguyệt sơ lục nhật.

     Tạm dịch:

     Sắc phong thần Phúc Đức anh uy linh ứng, giúp nước thương dân, được biết rất linh thiêng, nay trẫm tuân theo ý trời, nhớ công ơn của thần phong tặng thần Tuấn lương, cho phép thôn Lâm Thịnh, huyện Nam Đàn vẫn thờ phụng thần như xưa, xin thần tiếp tục che chở cho dân ta. Kính vậy thay!

     Ngày 6 tháng 12 năm Tự Đức thứ 10 (1858).

     5. Sắc năm Tự Đức 33

     Phiên âm:

     Sắc chỉ Nghệ An tỉnh, Nam Đàn huyện, Lâm Thịnh xã, Đông Thịnh, Trung Thịnh nhị thôn, tòng tiền phụng sự Tuấn Lương Phúc Đức Anh Uy Linh Ứng chi thần tiết kinh ban cấp sắc phong chuẩn kỳ phụng sự Tự Đức tam thập nhất niên chính trực trẫm ngũ tuần đại khánh tiết kinh ban cấp sắc bảo chiếu đàm ân lễ long đăng trật đặc chuẩn hứa y cựu phụng sự dụng chí quốc khánh nhi thân tự điển khâm tai

     Tự Đức tam thập tam niên thập nhất nguyệt nhị thập tứ nhật.

     Tạm dịch:

     Sắc phong cho hai thôn Đông Thịnh và Trung Thịnh, xã Lâm Thịnh, huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An, trước nay thờ phụng thần Tuấn Lương Phúc Đức anh uy linh ứng, đã từng nhận sắc phong ban cho thờ phụng. Năm Tự Đức thứ 31, nhân lễ mừng trẫm thọ 50 tuổi, ban chiếu ra ơn cho phép thờ phụng như cũ để ghi nhớ ngày lễ lớn của đất nước, bày tỏ việc cúng bái. Kính vậy thay!

     Ngày 24 tháng 11 năm Tự Đức thứ 33 (1880).

     6. Sắc năm Đồng Khánh 2

     Phiên âm:

     Sắc Tuấn Lương Phúc Đức anh uy linh ứng chi thần, hướng lai hộ quốc tí dân, nẫm trứ linh ứng, tiết mông ban cấp sắc lưu tựtứ kim phi ưng cảnh mệnh diến niệm thần hựu khả tặng Dực Bảo Trung Hưng chi thần nhưng chuẩn hứa Nghệ An tỉnh, Nam Đàn huyện, Lâm Thịnh xã, Đông Thịnh, Trung Thịnh nhị thôn, y cựu phụng sự, thần kì tương hựu, bảo ngã lê dân. Khâm tai!

      Đồng Khánh nhị niên thất nguyệt sơ nhất nhật.          

     Tạm dịch:

     Sắc phong thần Tuấn Lương Phúc Đức anh uy linh ứng, xưa nay giúp nước thương dân, rất là linh thiêng, đã từng ban sắc phong. Nay trẫm theo mệnh trời, tưởng nhớ công lao bảo vệ của thần, ban tặng thần Dực Bảo Trung Hưng, cho phép hai thôn Đông Thịnh và Trung Thịnh, xã Lâm Thịnh, huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An thờ phụng như cũ, xin thần hãy phù hộ che chở người dân của ta. Kính vậy thay!

Ngày 1 tháng 7 năm Đồng Khánh năm thứ 2 (1887).

     7.Sắc năm Duy Tân 3

     Phiên âm:

     Sắc chỉ Nghệ An tỉnh, Nam Đàn huyện, Lâm Thịnh xã, Đông Thịnh, Trung Thịnh nhị thôn, tòng tiền phụng sự Tuấn Lương Dực Bảo Trung Hưng Phúc Đức anh uy linh ứng chi thần, tiết kinh ban cấp sắc phong, chuẩn kì phụng sự. Duy Tân nguyên niên tấn quang đại lễ kinh ban bảo chiếu đàm ân lễ long đăng trật, đặc chuẩn y cựu phụng sự, dụng chí quốc khánh nhi thân tự điển. Khâm tai!

     Duy Tân tam niên bát nguyệt thật nhất nhật

     Tạm dịch:

     Sắc phong cho hai thôn Đông Thịnh và Trung Thịnh, xã Lâm Thịnh, huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An, trước nay đã thờ cúng thân Tuấn Lương Dực Bảo Trung Hưng Phúc Đức anh uy linh ứng, đã từng được sắc phong, cho phép thờ phụng. Năm Duy Tân nhân lễ vua lên ngôi ban chiếu ra ơn cho phép thờ phụng thần như cũ, để ghi nhớ ngày lễ lớn của đất nước mà cúng bái. Kính vậy thay!

     Ngày 11 tháng 8 năm Duy Tân thứ 3 (1910)

     8. Sắc Khải Định năm thứ 9

     Phiên âm:

     Sắc Nghệ An tỉnh, Nam Đàn huyện, Lâm Thịnh xã, Trung Thịnh, Đông Thịnh nhị thôn, tòng tiền phụng sự nguyên tặng Hiền Lương Dực Bảo Trung Hưng Phúc Đức anh uy linh ứng đại vương tôn thần, hộ quốc tí dân, niệm trứ linh ứng, tiết mông ban cấp sắc phong, chuẩn hứa phụng sự, tứ kim chính trực, trẫm tứ tuần đại khánh tiết kinh ban bảo chiếu đàm ân lễ long đăng trật trứ giatặng Quang ý Trungđẳng thần đặc chuẩn phụng sự, dụng chí quốc khánh nhi thân tự điển. Khâm tai!

     Khải Định cửu niên thất nguyệt nhị thập ngũ nhật.

     Tạm dịch:

     Sắc phong cho hai thôn Đông Thịnh và Trung Thịnh, xã Lâm Thịnh, huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An, trước nay từng được ban cho thờ phụng tôn thân đại vương Hiền Lương Dực Bảo Trung Hưng Phúc Đức anh uy linh ứng, giúp nước thương dân, rất linh thiêng, đã từng được sắc phong cho phép thờ cúng. Nay nhân dịp trẫm thọ tứ tuần (40 tuổi) ban chiếu ra ơn cho phép thờ cúng, để ghi nhớ ngày lễ lớn của đất nước mà cúng bái. Kính vậy thay!

     Ngày 25 tháng 7 năm Khải Định thứ 9 (1924).

     Qua 8 đạo sắc phong cho thần ở đền Thần Trù (theo sắc phong là Thần Trụ, dân đọc tránh húy thành Thần Trù) cho ta biết thần được thờ ở đền là các nhân vật có nhiều công lao với quê hương, đất nước, lại rất linh ứng khi đã được thờ. Trải hàng trăm năm cho đến nay, nhân dân vẫn tôn sùng, kính cẩn thờ tự các vị thần ở đền. Đây là di tích tâm linh cần được xếp hạng để bảo vệ và phát huy trong giáo dục truyền thống cho nhân dân và các thế hệ trẻ.

     Gần đây, dòng họ mới tìm thêm 1 sắc của vua Duy Tân đề ngày 11 tháng 8 năm Duy Tân thứ 8 (1914) - xem ảnh.

Thay cho lời kết

Làng Nha Môn - Thôn Đông Thịnh và Trung Thịnh, xã Lâm Thịnh xưa, nay là xã Hồng Long, huyện Nam Đàn là một trong những địa phương có nhiều đền, chùa và di tích lịch sử văn hóa. Đền Thần Trù là một trong các đền, chùa của làng, xã hiện nay. Những năm 60 của thế kỷ 20, các di tích đền, chùa của làng gần như nguyên vẹn. Từ năm 1964, đế quốc Mỹ tuyên bố chiến tranh phá hoại miền Bắc nước ta, đặc biệt, những năm 1968, 1969… cuộc chiến tranh phá hoại của giặc Mỹ ngày càng trở nên khốc liệt hơn. Hai làng Đông Thịnh và Trung Thịnh thuộc phần lớn của xã Lâm Thịnh, Nam Long cũ (nay là xã Hồng Long - Nam Hồng và Nam Long sáp nhập 1969), trong đó có đền Thần Trù nằm dọc theo bờ tả sông Lam, đối xứng con sông này bên bờ hữu là con đường 15A chiến lược - huyết mạch chi viện của hậu phương lớn miền Bắc cho chiến trường miền Nam, đã trở thành mục tiêu số 1 của giặc Mỹ, thường xuyên bị đánh phá ác liệt. Đền Thần Trù, lại nằm cạnh bãi pháo cao xạ 37 ly và trung tâm chỉ huy sở của Tiểu đoàn 12 phòng không Nghệ An, do đó càng trở nên tâm điểm của sự đánh phá của giặc Mỹ. Mùa hè năm 1968, trong một đợt đánh phá ác liệt của máy bay Mỹ, hơn một nửa làng bị trúng bom, rốc két và thiêu trụi. Theo đó, đền Thần Trù cũng bị hư hại. Thời gian trôi qua, đền Thần Trù chỉ còn lại phế tích, nhưng vẫn đủ để cho dân làng sinh hoạt tâm linh, cầu nguyện (xem ảnh).

Ngày nay khi đất nước hòa bình, đổi mới và phát triển là cơ hội tốt cho dân làng Đông Thịnh, Trung Thịnh (nay là xã Hồng Long), Nam Đàn có dịp xây dựng trùng tu, giữ gìn và phát huy những giá trị văn hóa tốt đẹp của đền, quê hương. Tiếc thay, đến nay ngôi đền với 8 phong sắc nói trên cũng như những giá trị tâm linh của nó đang bị lãng quên. Mong rằng, Sở Văn hóa và Thể thao Nghệ An sớm tổ chức nghiên cứu, lập hồ sơ để công nhận Đền Thần Trù là di tích lịch sử văn hóa quan trọng như nó vốn có trong lịch sử của dân tộc./.

 Đào Tam Tỉnh - Bùi Đình Sâm

 ………………..

1. Sắc phong số 1 và 2 do Đào Tam Tỉnh đánh chữ Hán, phiên âm và dịch.

2. Các sắc phong triều Nguyễn (từ 3 đến 8) theo phiên âm và dịch trong bộ gia phả họ Nguyễn Nhân, do anh Nguyễn Nhân Quảng cung cấp.

3. Một sắc mới tìm được của vua Duy Tân, đề ngày 11 tháng 8 năm thứ 8 (1914), do Bùi Đình Sâm sưu tầm từ dòng họ Nguyễn Nhân ở Hồng Long, Nam Đàn cung cấp (tổng cộng có 9 sắc thần cho đền Thần Trù).


Nguồn VHNA
Bạn đã không sử dụng Site, Bấm vào đây để duy trì trạng thái đăng nhập. Thời gian chờ: 60 giây